Giới thiệu về những loại hóa chất khử trùng thông dụng trong y tế

Để hạn chế các nguy cơ lây nhiễm mầm bệnh, những cơ sở khám chữa bệnh và phòng bệnh thường dùng một số hóa chất sát trùng được phép dùng trong ngành y tế nhằm ngăn ngừa sự nhiễm trùng có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh. Cần biết tác dụng của các mẫu hóa chất khử khuẩn này để sử dụng thích hợp.

Cồn hay alcohol
Cồn là tên gọi thông thường của alcohol, thành phần hóa học của cồn hay alcohol có chứa nhóm hydroxyl (OH-). Trên thực tế, cồn hay alcohol được dùng phổ biến nhất là loại ethanol, còn gọi là ethyl alcohol hay cồn ethylic và loại iso-propanol hay cồn iso-propylic. Nồng độ alcohol thường sử dụng từ 60 đến 90%. Cồn hay alcohol có cơ chế, tác dụng làm đông vón chất protein của vi sinh vật, nước đóng vai trò quan trọng trong quá trình này nên thực tế khi sử dụng không bao giờ sử dụng cồn hay alcohol nguyên chất mà thường sử dụng hỗn hợp với nước. Chúng có khả năng diệt được những vi khuẩn, vi-rút, nấm nhưng không thể diệt được nha bào. Cồn hay alcohol thường sử dụng để khử khuẩn nhiệt kế dùng bằng đường mồm và đường hậu môn, ống nghe, panh, kéo, ống nội soi mềm... Ngoài ra chúng cũng được dùng để sát khuẩn da, bàn tay, bề mặt một số đồ vật và công cụ, một số bề mặt cứng... Tuy nhiên nhưng trên thực tế không dùng cồn để tiệt khuẩn dụng cụ do không diệt được nha bào. Ưu điểm của cồn hay alcohol là có chi phí rẻ, không để lại chất tồn dư trên những mẫu dụng cụ, không có mùi độc hại, không nhuộm màu các công cụ... Nhược điểm của cồn hay alcohol là không diệt được nha bào và một số mẫu vi-rút hoặc nấm, có khả năng làm thoái hóa chất nhựa và chất cao su, dễ cháy và bay hơi rất nhanh.

​

Glutaraldehyde
Hóa chất này có công thức hóa học lúc ở dạng dung dịch nồng độ hoạt chất giải phóng trong khoảng 2 tới 2,5%. Cơ chế tác dụng của hóa chất do alkyl hóa nhóm sulfhydryl, hydroxyl, carboxyl và amino của vi sinh vật; làm biến đổi RNA, DNA và công đoạn tổng hợp protein. Dung dịch ở dạng nước có độ pH acid và trong trạng thái này thường không diệt được bào tử. Chỉ lúc nào được hoạt hóa bởi tác nhân kiềm hóa để có độ pH từ 7,5 đến 8,5 thường gọi là lọ hoạt hóa thì dung dịch mới diệt được nha bào. Ở độ pH kiềm, dung dịch cũng ít ăn mòn dụng cụ hơn là ở độ pH acid. Glutaraldehyde được dùng phổ biến trong những năm 1960 để làm chất khử khuẩn mức độ cao và tiệt khuẩn những dụng cụ nội soi, dây máy thở, mặt nạ gây mê và nhiều dụng cụ kim loại, nhựa, cao su, thủy tinh khác. Thời gian khử khuẩn ở mức độ cao là 20 phút và tiệt khuẩn là 10 giờ ở nhiệt độ thông thường của phòng. Ưu điểm của hóa chất này là có tác dụng diệt khuẩn mạnh với phổ rộng, không bị bất hoạt bởi chất hữu cơ, không ăn mòn nếu như ở dạng kiềm; có khả năng bảo vệ ống nội soi nếu như chế phẩm không chứa chất hoạt động bề mặt. Tuy nhiên, những nhược điểm được ghi nhận là đã có hiện tượng đề kháng với một số vi khuẩn mycobacteria, hơi dung dịch có tính kích ứng, nên thông khí phòng thường xuyên để bảo đảm mức trong khoảng 7 tới 15 lần thông khí mỗi giờ; lưu ý dạng dung dịch acid có thể gây ăn mòn, làm hại ống nội soi nếu như chế phẩm có chứa chất hoạt động bề mặt.

Peracetic acid

​

Hóa chất này có công thức hóa học là CH3CO3H, còn được gọi là acid peracetic hay acid peroxyacetic hay PPA. Cơ chế tác dụng của hóa chất chưa được xác định rõ ràng, có thể giống các chất oxy hóa. Có khả năng diệt khuẩn mạnh với phổ rộng bao gồm cả nha bào. Thực tế hóa chất được sử dụng ở nhiều nồng độ khác nhau, có thể dùng riêng hay kết hợp với những chất khác như hydrogen peroxide. Hóa chất thường được dùng để khử khuẩn mức độ cao hay tiệt khuẩn các công cụ nội soi, dụng cụ phẫu thuật và nha khoa, dây máy thở, mặt nạ gây mê và hầu hết công cụ kim loại, nhựa, cao su, thủy tinh khác; có thể sử dụng hóa chất để ngâm hay sử dụng máy để phun. Ưu điểm của hóa chất này là có phổ diệt khuẩn rộng, diệt được cả nha bào trong thời gian khá ngắn, ít độc, có khả năng tương hợp nhiều mẫu chất khác nhau. Các nhược điểm cũng ghi nhận là dung dịch hóa chất kém bền, thời gian sử dụng ngắn; gây ăn mòn dụng cụ, đặc biệt là công cụ bằng chất đồng, thép, sắt...; đồng thời giá bán khá cao.



Công ty An Minh Thức

• Địa chỉ: 16 Đường ĐHT10, P. Đông Hưng Thuận, Quận 12, TP.Hồ Chí Minh
• Sđt: 028 5436 5657 - Fax: 028 5436 5658
• Email: info@anminhthuc.com